Ο τελευταίος πειρασμός-Καζαντζάκης






















Σε μια επιστολή του προς τον Αιμίλιο
Χουρμούζιο, με ημερομηνία 30.5.1954, την οποία δημοσίευσε η εφημερίδα
«Τα Νέα» στις 22.5.1997, γράφει ο Νίκος Καζαντζάκης:


«Δουλεύω ήσυχα, με τη συνείδηση
αναπαμένη, σαν άνθρωπος που κάνει το χρέος του... Σίγουρα... είμαι
βαθύτατα θρησκευτική φύση, μα χωρίς να μπορώ να μένω σε μάντρα· κάπου
κάπου μπαίνω, μα για να φάω κανένα αρνί. Ή, καλύτερα, για ν' αρπάξω ένα
αρνί, και να το μάθω να γίνει λύκος...».




Το 1968 ο Οικουμενικός Πατριάρχης έκανε
επίσημη σύσκεψη στην Κρήτη. Η Εκκλησία της Κρήτης υπάγεται στο
Οικουμενικό Πατριαρχείο. Στο Ηράκλειο κάποιος τον ερώτησε:


-Τι γνώμη έχετε για τον άθεο Καζαντζάκη;

-Τα έργα του Νίκου Καζαντζάκη κοσμούν την Πατριαρχική Βιβλιοθήκη, απάντησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας.+









Ταξίδι στην άκρη του σύμπαντος από tvxorissinora
Οπτικά εφέ τελευταίας τεχνολογίας και υπερσύγχρονα γραφικά συνδυάζονται με εικόνες από διαστημόπλοια αλλά και από το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ (Hubble) για να προσφέρουν το απόλυτο ταξίδι στο Σύμπαν.

Το καταπληκτικό ταξίδι του National Geographic έως στην άκρη του σύμπαντος μας κάνει να...
συνειδητοποιούμε πόσο πραγματικά μικροί είμαστε αλλά ταυτόχρονα και πόσο μοναδικοί, θυμίζοντας τη γραφή του Βρετανού μαθηματικού και φιλόσοφου Μπέρτραντ Ράσελ:

«Η φιλοσοφία της φύσης δεν πρέπει να περιορίζεται υπέρμετρα στη Γη. Η Γη είναι ένας από τους μικρότερους πλανήτες σε ένα από τα μικρότερα ηλιακά συστήματα του γαλαξία μας. Θα ήταν γελοίο να κατευθύνουμε τη φιλοσοφία της φύσης έτσι ώστε να εξάγουμε συμπεράσματα που στόχο έχουν να ικανοποιήσουν την ψυχολογία των μικροσκοπικών παρασίτων αυτού του ασήμαντου πλανήτη. Ο βιταλισμός ως φιλοσοφία, και η εξελιξιαρχία (evolutionism), δείχνουν μια έλλειψη αναλογίας και λογικής συνάφειας. Θεωρούν ότι τα γεγονότα της ζωής που μας ενδιαφέρουν προσωπικά, έχουν μια κοσμική σημασία και όχι μια σημασία που περιορίζεται στην επιφάνεια της Γης. Η αισιοδοξία και η απαισιοδοξία, ως κοσμικές φιλοσοφίες, δείχνουν τον ίδιο αφελή ανθρωπισμό. Το σύμπαν, στο βαθμό που μπορούμε να ξέρουμε από τη φιλοσοφία της φύσης, δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό· δεν ενδιαφέρεται να μας κάνει ευτυχισμένους ή δυστυχισμένους. Όλες οι φιλοσοφίες αυτού του είδους πηγάζουν από υπερβολική σημασία για τον εαυτό μας και διορθώνονται έξοχα με λίγη αστρονομία.

Στη φιλοσοφία όμως των αξιών, η κατάσταση αντιστρέφεται. Η φύση είναι μόνο μέρος όσων μπορούμε να φανταστούμε. Τα πάντα, πραγματικά ή φανταστικά, μπορούν να εξυμνηθούν από εμάς και δεν υπάρχει κάποιο εξωτερικό κριτήριο για να καταδείξει το πιθανό σφάλμα της αξιολόγησής μας. Εμείς είμαστε οι έσχατοι και αδιάψευστοι κριτές της αξίας, και στον κόσμο των αξιών η φύση είναι μόνο μέρος. Σε αυτόν τον κόσμο, λοιπόν, είμαστε σημαντικότεροι από τη φύση. Στον κόσμο των αξιών, η φύση καθεαυτή είναι ουδέτερη. Ούτε καλή ούτε κακή. Δίχως να αξίζει το θαυμασμό μας ή την αδιαφορία μας. Είμαστε εμείς οι δημιουργοί των αξιών και είναι οι επιθυμίες μας που απονέμουν αξία. Σε αυτή την επικράτεια είμαστε βασιλιάδες και όταν υποκλινόμαστε στη φύση υποβαθμίζουμε το βασίλειό μας. Επαφίεται σε εμάς να προσδιορίσουμε την καλή ζωή, όχι στη φύση - ούτε καν σε μια φύση προσωποποιημένη σαν Θεός».

Ανεξάρτητα από το αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με το παραπάνω απόσπασμα (Μπέρτραντ Ράσελ, «Τι πιστεύω», 1925) το «διαστημόπλοιο» Γη προσφέρει τη δυνατότητα για ένα τέτοιο... «μάθημα αστρονομίας». Μπορούμε να απολαύσουμε, λοιπόν, την απίστευτη διαδρομή μέσα από αστέρια και γαλαξίες μέχρι τις πιο απομακρυσμένες περιοχές του γνωστού σύμπαντος.