Πόσες προσπάθειες εξωσωματικής, μπορεί να κάνει μια γυναίκα;
Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, η οποία «απέδωσε καρπούς» για πρώτη φορά το μακρινό 1978. Το πρώτο «μωρό του σωλήνα», όπως ήταν γνωστά τότε τα μωρά, των οποίων η σύλληψη επιτυγχανόταν με εξωσωματική γονιμοποίηση ήταν η Louise Brown.
Έκτοτε η τεχνική αυτή έχει εξελιχθεί σε βαθμό, που κάποτε θα θύμιζε επιστημονική φαντασία. Εκατομμύρια είναι τα ζευγάρια, που κατάφεραν να αποκτήσουν παιδί χάρη στην εξωσωματική γονιμοποίηση.
Υπάρχει λόγος να συστήσουμε σε ένα ζευγάρι να επαναλάβει την προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης;
Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η πιο «προωθημένη» μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, που διαθέτουμε σήμερα. Εντούτοις, η επιτυχία κάθε προσπάθειας δεν είναι απόλυτη. Συνεπώς προσπαθώντας περισσότερες φορές δεν αυξάνουμε μεν τις πιθανότητες επιτυχίας της κάθε ξεχωριστής προσπάθειας, αλλά αυξάνουμε τις αθροιστικές πιθανότητες επιτυχίας από περισσότερες προσπάθειες.
Επομένως, θα ήταν ορθό να πούμε, πως συνιστούμε τη συνέχιση των προσπαθειών, όσο υπάρχει η περίπτωση οι αθροιστικές πιθανότητες να αυξάνονται. Αντίθετα, αν δεν υφίσταται η προοπτική αύξησης των πιθανοτήτων αυτών, δεν συντρέχει λόγος συνέχισης των προσπαθειών.
Με άλλα λόγια θα μπορούσε να πει κανείς, πως όταν είναι καταφατική η απάντηση στην ερώτηση «με την επόμενη προσπάθεια, αυξάνονται οι πιθανότητές μου να αποκτήσω παιδί;», τότε τείνουμε να συστήσουμε συνέχιση των προσπαθειών. Όταν αντίθετα η απάντηση είναι αρνητική, τότε συνιστούμε να σταματήσουν οι προσπάθειες.
Πόσο οι επανειλημμένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης επηρεάζουν τις πιθανότητες απόκτησης παιδιού;
Στο ερώτημα αυτό προσπαθεί να δώσει εμπεριστατωμένη απάντηση μια μελέτη, η οποία αποτελεί εν πολλοίς και την αφορμή για τη συγγραφή του παρόντος πονήματος.
Συγκεκριμένα, το Δεκέμβριο του 2015 δημοσιεύθηκε σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό των ΗΠΑ (JAMA) μια βρετανική έρευνα, που καταπιανόταν με αυτό ακριβώς ο θέμα. Στην έρευνα αυτή ελήφθησαν υπόψη στοιχεία από 156.947 γυναίκες, οι οποίες υπεβλήθησαν σε 257.398 κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Ο κάθε «κύκλος εξωσωματικής» περιελάμβανε μία απόπειρα διέγερσης των ωοθηκών με φάρμακα, ώστε να παραχθούν ωάρια, τη συλλογή των ωαρίων, αλλά και τις εμβρυομεταφορές, που ακολουθούσαν, με έμβρυα, που προέκυψαν από τη γονιμοποίηση των ωαρίων αυτών. Οι εμβρυομεταφορές αυτές, αν υπήρχε ικανός αριθμός εμβρύων, μπορεί να λάμβαναν χώρα σε περισσότερες από μία προσπάθειες, αφού κάποια έμβρυα μεταφέρονταν στη μήτρα και άλλα καταψύχονταν. Άρα σε έναν κύκλο εξωσωματικής ενδέχεται να περιλαμβάνονται περισσότερες προσπάθειες.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα, πως αθροιστικά οι πιθανότητες ένα ζευγάρι να αποκτήσει παιδί μετά από 6 κύκλους προσέγγιζαν το 65,3%. Συνεπώς – σύμφωνα πάντα με τη μελέτη αυτή – έχει βάση η συνέχιση των προσπαθειών πέραν των συνήθων 3 με 4.
Στο συμπέρασμα πως οι αθροιστικές πιθανότητες απόκτησης παιδιού αυξάνονται με τον αριθμό των προσπαθειών, προκύπτει και από το εργαλείο υπολογισμού των πιθανοτήτων της Κοινότητας για τις Τεχνικές Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής των ΗΠΑ (Society for Assisted Reproductive Technology).
Δηλαδή όσο περισσότερο προσπαθώ, τόσο πιο πιθανό είναι να αποκτήσω παιδί;
Η απάντηση είναι όχι, διότι καθοριστικός παράγων σε ό,τι αφορά τις πιθανότητες επιτυχίας είναι η ηλικία της γυναίκας. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία της μελέτης αυτής κατέδειξαν, πως η αύξηση των αθροιστικών πιθανοτήτων μέχρι τον 9ο κύκλο παρατηρείται σε γυναίκες με ηλικία μέχρι 40 ετών. Ανάλογη αύξηση παρατηρείται και σε γυναίκες με ηλικία μεταξύ των 40 και των 42 ετών.
Όμως γυναίκες με ηλικία μεγαλύτερη των 42 ετών έχουν μικρότερες πιθανότητες να αποκτήσουν παιδί με δικά τους ωάρια – έστω και με εξωσωματική γονιμοποίηση. Στις γυναίκες αυτές οι πιθανότητες επιτυχίας παρουσιάζουν μεν μία κάποια αύξηση μέχρι των 4ο ή 5ο κύκλο, αλλά παραμένουν σε κάθε περίπτωση χαμηλές τόσο ανά κύκλο, όσο και αθροιστικά σε περισσότερους κύκλους. Βέβαια, οι πιθανότητες αυτές, όπως και είναι το αναμενόμενο, αυξάνονται θεαματικά, αν χρησιμοποιηθούν ωάρια προερχόμενα από δότρια.
Συμπέρασμα
Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης αυτής λοιπόν φαίνεται, πως οι κύκλοι της εξωσωματικής γονιμοποίησης έχει νόημα να είναι περισσότεροι από τους 3 με 4, όπως συνήθως προτείνεται.
Η διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης όμως είναι εξαιρετικά ψυχοφθόρος τόσο για τη γυναίκα, όσο και για το σύντροφό της. Το ψυχικό και φυσικά το οικονομικό άχθος, που είναι συνυφασμένα με τη διαδικασία αυτή, είναι παράγοντες, που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί κάποιος να αγνοήσει, όταν κληθεί να αποφασίσει, αν θα συνεχίσει την προσπάθεια ή όχι.
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
email: care@eleftheia.gr