Οστεοαρθρίτιδα

Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα;

Η οστεοαρθρίτιδα είναι πάθηση που επηρεάζει τις αρθρώσεις, προκαλώντας πόνο και δυσκαμψία. Είναι η πιο κοινή μορφή αρθρίτιδας και εκδηλώνεται σε άτομα σε όλον τον κόσμο. Είναι γνωστή και ως εκφυλιστική αρθροπάθεια.

Πώς λειτουργεί μια κοινή άρθρωση;

Άρθρωση ονομάζεται το σημείο όπου ενώνονται δύο ή περισσότερα οστά. Οι αρθρώσεις επιτρέπουν στα οστά να κινούνται ελεύθερα μέχρι κάποιων ορίων.

Τι προκαλεί η οστεοαρθρίτιδα στις αρθρώσεις;

Όταν μια άρθρωση προσβληθεί από οστεοαρθρίτιδα, προκαλείται βλάβη στην επιφάνειά της και δεν κινείται όπως θα έπρεπε. Συμβαίνουν τα ακόλουθα:

• Ο χόνδρος γίνεται τραχύς και λεπταίνει.
• Το οστό στην άκρη της άρθρωσης αρχίζει να αναπτύσσεται προς τα έξω και δημιουργεί οστέινα μορφώματα που ονομάζονται οστεόφυτα.
• Ο αρθρικός υμένας ενδέχεται να πρηστεί και να παράγει υγρό, προκαλώντας οίδημα στην άρθρωση.
• Ο αρθρικός θύλακος και οι σύνδεσμοι σταδιακά σκληραίνουν και συσπώνται.

Σε περιπτώσεις βαριάς οστεοαρθρίτιδας, οι χόνδροι γίνονται τόσο λεπτοί, ώστε τα οστά αρχίζουν να τρίβονται μεταξύ τους και να φθείρονται. Η απώλεια χόνδρου, η φθορά των οστών και τα οστεόφυτα μπορεί να αλλάξουν το σχήμα της άρθρωσης, με αποτέλεσμα τα οστά να μετατοπιστούν από την κανονική τους θέση.

Ποια είναι τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας;

Τα συμπτώματα είναι:

• Πόνος
• Δυσκαμψία
• Τρίξιμο κατά την κίνηση της άρθρωσης
• Ζυμώδη ή σκληρά οιδήματα

Τα κύρια συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας είναι: 

• Πόνος (ειδικά κατά την κίνηση της άρθρωσης ή στο τέλος της ημέρας)
• Δυσκαμψία (ειδικά μετά από ανάπαυση, ωστόσο περνά μετά από ολιγόλεπτη κίνηση)
• Τρίξιμο κατά την κίνηση της άρθρωσης
• Σκληρό οίδημα (που προκαλείται από τα οστεόφυτα)
• Ζυμώδες οίδημα (που προκαλείται από τη συσσώρευση υγρού στην άρθρωση)

Άλλα συμπτώματα:

• Η άρθρωση υποχωρεί, επειδή οι μύες έχουν ατροφήσει ή η δομή της άρθρωσης είναι ασταθής.
• Η άρθρωση δεν κινείται ελεύθερα ή στο εύρος που κινούταν κανονικά.
• Οι μύες γύρω από τις αρθρώσεις λεπταίνουν ή ατροφούν.

Τα συμπτώματα μπορεί να αλλάξουν χωρίς λόγο. Σε ορισμένους ασθενείς, ο πόνος επιδεινώνεται με την αλλαγή του καιρού (ιδιαίτερα όταν υπάρχει υγρασία ή χαμηλή ατμοσφαιρική πίεση). Σε άλλους, ο πόνος εξαρτάται από το πόσο δραστήριοι είναι.

Ποια είναι τα αίτια της οστεοαρθρίτιδας;

Ο καθένας μπορεί να νοσήσει από οστεοαρθρίτιδα, ωστόσο ο κίνδυνος αυξάνεται για:

• Άτομα άνω των 45
• Υπέρβαρα άτομα
• Γυναίκες
• Άτομα που είχαν προσβληθεί οι γονείς τους
• Άτομα που είχαν υποστεί τραυματισμό σε άρθρωση στο παρελθόν
• Άτομα που είχαν υποστεί βλάβη σε αρθρώσεις από άλλη ασθένεια (π.χ. ουρική ή ρευματοειδής αρθρίτιδα)

Πολλοί παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο οστεοαρθρίτιδας. Εμφανίζεται συχνότερα σε:

• Άτομα άνω των 45
• Αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι οι μύες γίνονται πιο αδύναμοι ή οι αρθρώσεις φθείρονται σταδιακά.
• Γυναίκες
• Η οστεοαρθρίτιδα, ιδίως στα χέρια ή τα γόνατα, εμφανίζεται πιο συχνά και σε σοβαρότερη μορφή σε γυναίκες.
• Υπέρβαρα άτομα
• Το βάρος αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας, ειδικά στα γόνατα, και επιδεινώνει την κατάσταση.
• Άτομα που είχαν προσβληθεί οι γονείς τους από οστεοαρθρίτιδα
  • Η οζώδης οστεοαρθρίτιδα, που προσβάλλει τα χέρια μεσήλικων γυναικών, είναι κληρονομική. Κάποιες σπάνιες μορφές οστεοαρθρίτιδας, που ξεκινούν σε μικρή ηλικία, συνδέονται με γονίδια που επηρεάζουν το κολλαγόνο, το οποίο είναι βασικό συστατικό του χόνδρου. Οι γονιδιακοί παράγοντες παίζουν μικρότερο, αλλά εξίσου σημαντικό, ρόλο στις οστεοαρθρίτιδες του ισχίου και του γόνατος.
• Άτομα που είχαν υποστεί τραυματισμό σε άρθρωση στο παρελθόν
  • Βαρύς τραυματισμός ή επέμβαση σε άρθρωση ενδέχεται να προκαλέσουν οστεοαρθρίτιδα στη συγκεκριμένη άρθρωση.
  • Δύσκολη, επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα ή εξαντλητική εργασία αυξάνουν τον κίνδυνο νόσησης.
• Άτομα με εκ γενετής ή επίκτητη δυσμορφία σε άρθρωση
  • Αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε πιο βαριάς μορφής οστεοαρθρίτιδες, που μπορεί να εμφανιστούν σε μικρότερες ηλικίες από τις συνηθισμένες.
• Άτομα που πάσχουν από κάποια αρθροπάθεια
  • Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί από βλάβη εξαιτίας άλλης αρθροπάθειας, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή η ουρική αρθρίτιδα.

Ποιες αρθρώσεις προσβάλλει;

Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να προσβάλει οποιαδήποτε άρθρωση, ιδιαίτερα εάν έχει υποστεί τραυματισμό στο παρελθόν. Εμφανίζεται πιο συχνά στις εξής αρθρώσεις:

• Γόνατα
• Ισχία
• Χέρια
• Αυχένα και μέση
• Μεγάλα δάκτυλα του ποδιού
• Ώμους

Οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο

Τι συμβαίνει;
Τα γόνατα προσβάλλονται από οστεοαρθρίτιδα συχνότερα από κάθε άλλη άρθρωση. Ο λόγος είναι ότι υποβάλλονται σε υπερβολική καταπόνηση, κάμψεις και στροφές. Η οστεοαρθρίτιδα προσβάλλει τις βασικές επιφάνειες της άρθρωσης του γόνατος, καθώς και το χόνδρο κάτω από την επιγονατίδα.

Συνήθως, προσβάλλει και τα δύο γόνατα, και οι ασθενείς νιώθουν πόνο στο μπροστινό και πλαϊνό μέρος των γονάτων.
Η βαριάς μορφής οστεοαρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσει ραιβογονία (ύπαρξη κενού μεταξύ των γονάτων). Οι αρθρώσεις στο γόνατο γίνονται ασταθείς και υποχωρούν μόλις δεχτούν βάρος. Αυτό οφείλεται σε μυϊκή αδυναμία ή σε βλάβη στους συνδέσμους.

Ποιοι κινδυνεύουν;
Η οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο προσβάλλει συνήθως:

• Γυναίκες – είναι δύο φορές πιο πιθανό να προσβληθούν γυναίκες από οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο απ’ ό,τι άνδρες
• Άτομα άνω των 55
• Υπέρβαρα άτομα
• Άτομα με οζώδη οστεοαρθρίτιδα (ειδικά γυναίκες)
• Άτομα που είχαν υποστεί τραυματισμό από άθλημα στο παρελθόν (ρήξη μηνίσκου ή συνδέσμου)
• Άτομα που είχαν υποβληθεί σε εγχείριση για την αποκατάσταση ρήξης μηνίσκων (μηνισκεκτομή)

Οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο

Τι συμβαίνει;
Η οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο είναι πολύ συχνή και μπορεί να προσβάλει το ένα ή και τα δύο ισχία. Ο πόνος συνήθως εντοπίζεται στη βουβωνική χώρα, αλλά μπορεί επίσης να εκδηλωθεί στο μπροστινό και πλαϊνό μέρος του μηρού, τους γλουτούς ή τα γόνατα. Ο πόνος αυτός ονομάζεται αντανακλαστικός. Το πόδι που έχει προσβληθεί μοιάζει να είναι κοντύτερο από το άλλο, γιατί το οστό γύρω από το ισχίο φθείρεται σε περιπτώσεις βαριάς οστεοαρθρίτιδας.

Ποιοι κινδυνεύουν;
Η οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο προσβάλλει συνήθως:

• Άτομα άνω των 45ετών
• Άτομα με προβλήματα στο ισχίο εκ γενετής ή από την παιδική ηλικία (π.χ. συγγενές εξάρθρημα ή νόσος του Perthes)
• Άτομα που κάνουν εξαντλητική εργασία (π.χ. αγρότες)

Ορισμένες φορές δεν υπάρχουν εμφανή αίτια. Άνδρες και γυναίκες έχουν ίσες πιθανότητες να προσβληθούν από οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο. Η ασθένεια σπάνια προσβάλλει Κινέζους και μαύρους της Καραϊβικής, αν και κανείς δεν γνωρίζει γιατί.

Οστεοαρθρίτιδα στα χέρια

Τι συμβαίνει;
Η οστεοαρθρίτιδα στα χέρια συνήθως προέρχεται από οζώδη οστεοαρθρίτιδα. Προσβάλλει κυρίως τη βάση του αντίχειρα και τις αρθρώσεις στα άκρα των δακτύλων. Ωστόσο, μπορεί να επηρεάσει και άλλες αρθρώσεις των δακτύλων. Οι αρθρώσεις πρήζονται, ερεθίζονται και γίνονται ευαίσθητες, ιδιαίτερα όταν πρωτοεμφανίζεται η ασθένεια. Με τη πάροδο των χρόνων, αναπτύσσονται συμπαγή εξογκώματα στο πίσω μέρος των αρθρώσεων των δακτύλων. Τα εξογκώματα αυτά ονομάζονται όζοι του Heberden. Συχνά, ο πόνος και η ευαισθησία υποχωρούν μόλις οι όζοι αναπτυχθούν πλήρως. Τα δάκτυλα συνήθως λειτουργούν κανονικά, παρά τα εξογκώματα ή την ελαφριά κάμψη. Η άρθρωση στη βάση του αντίχειρα ίσως συνεχίσει να δημιουργεί
προβλήματα.

Ποιοι κινδυνεύουν;
Συνήθως προσβάλλει:

• Γυναίκες
• Άτομα μεταξύ 40 και 60 ετών (περίπου την περίοδο της εμμηνόπαυσης)
• Άτομα των οποίων οι γονείς (ειδικά η μητέρα) είχαν προσβληθεί από την ασθένεια – η οζώδης οστεοαρθρίτιδα είναι περισσότερο κληρονομική από άλλες μορφές οστεοαρθρίτιδας

Ασθενείς που είχαν προσβληθεί από οζώδη οστεοαρθρίτιδα όταν ήταν μεσήλικες είναι πιο πιθανό να προσβληθούν από οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο και ενδεχομένως σε άλλες αρθρώσεις.

Οστεοαρθρίτιδα στον αυχένα και τη μέση

Τι συμβαίνει;
Η οστεοαρθρίτιδα στον αυχένα και τη μέση είναι πολύ συχνή ασθένεια. Είναι γνωστή και ως σπονδύλωση. Είναι η πιο συχνή αιτία αυχενικού ή οσφυϊκού πόνου.

Οστεοαρθρίτιδα στους άκρους πόδες

Τι συμβαίνει;
Η οστεοαρθρίτιδα στους άκρους πόδες συνήθως επηρεάζει τη βάση του μεγάλου δακτύλου. Το μεγάλο δάκτυλο ενδέχεται:

• Να γίνει δύσκαμπτο (hallux rigidus), πράγμα που καθιστά το βάδισμα δύσκολο και επίπονο
• Να στραβώσει (hallux valgus), πράγμα που μπορεί να δημιουργήσει επώδυνα κότσια

Οστεοαρθρίτιδα στον ώμο

Τι συμβαίνει;
Η οστεοαρθρίτιδα στον ώμο είναι πολύ σπάνια, αλλά ορισμένες φορές εμφανίζεται ύστερα από τραυματισμό ή ασυνήθιστη καταπόνηση. Μπορεί να εμφανιστεί στον ώμο (γληνοβραχιόνιος άρθρωση) ή ανάμεσα στην κλείδα και στον ώμο (ακρωμιοκλειδική άρθρωση). Συνήθως είναι επίπονη και επιφέρει μείωση της κινητικότητας.
Πώς γίνεται η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας;

Ο γιατρός μπορεί να διαγνώσει την ασθένεια βάσει συμπτωμάτων και ιατρικής εξέτασης. Οι πιο χρήσιμες εξετάσεις για την επιβεβαίωση της οστεοαρθρίτιδας είναι οι ακτινογραφίες, αν και δεν χρειάζονται πάντα.

Ο γιατρός μπορεί να διαγνώσει την ασθένεια βάσει συμπτωμάτων και ιατρικής εξέτασης. Κατά την εξέταση, θα ελέγξει για:

• Ευαισθησία σε αρθρώσεις
• Τρίξιμο στις αρθρώσεις
• Οστική παραμόρφωση
• Συσσώρευση υγρού
• Περιορισμένη κίνηση
• Αστάθεια στις αρθρώσεις
• Αδυναμία των μυών που στηρίζουν την άρθρωση

Τι εξετάσεις υπάρχουν;
Οι πιο χρήσιμες εξετάσεις για την επιβεβαίωση της οστεοαρθρίτιδας είναι οι ακτινογραφίες, αν και δεν χρειάζονται πάντα. Οι ακτινογραφίες απεικονίζουν αλλαγές, όπως οστεόφυτα ή μείωση του χώρου μεταξύ των οστών. Απεικονίζουν επίσης εναποθέσεις ασβεστίου μέσα στην άρθρωση.

Ωστόσο, οι ακτινογραφίες δεν αποκαλύπτουν πόσο πόνο ή ανικανότητα μπορεί να προκαλέσει η ασθένεια. Κάποιοι ασθενείς νιώθουν έντονο πόνο από σχετικά μικρή βλάβη στις αρθρώσεις, ενώ άλλοι νιώθουν λιγότερο πόνο ακόμα κι αν έχουν πιο βαριά βλάβη.

Δεν υπάρχει αιματολογική εξέταση για την οστεοαρθρίτιδα, ωστόσο μια γενική αίματος μπορεί να αποκλείσει άλλες ασθένειες.

Τι θεραπείες υπάρχουν για την οστεοαρθρίτιδα;
Η θεραπεία διαφέρει ανάλογα με το πόσο έντονος είναι ο πόνος. Ένας συνδυασμός αναλγητικών χωρίς συνταγή και μεθόδων αυτοβοήθειας είναι συνήθως αρκετός. Ωστόσο, αν ο πόνος είναι πολύ έντονος, ο γιατρός ενδέχεται να προτείνει κάποιες από τις ακόλουθες θεραπείες:

• Κρέμα καψαϊκίνης
• Ισχυρά αναλγητικά (π.χ. τραμαδόλη) για πιο έντονους πόνους
• Ενέσεις κορτιζόνης στις επώδυνες αρθρώσεις
• Διαδερμική ηλεκτρική διέγερση νεύρων (TENS)
• Χειρουργική αντιμετώπιση, που περιλαμβάνει αντικατάσταση άρθρωσης

Δεν υπάρχει ακόμη θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα. Υπάρχουν όμως θεραπείες που καταπραΰνουν τα συμπτώματα και μειώνουν την πιθανότητα επιδείνωσης της αρθρίτιδας.

Χάπια και κρέμες
Τα αναλγητικά ανακουφίζουν τον πόνο και τη δυσκαμψία, αλλά δεν επηρεάζουν την αρθρίτιδα και δεν αποκαθιστούν τη βλάβη στις αρθρώσεις.

• Προτείνεται να χορηγούνται μόνο όταν ο πόνος είναι έντονος ή ο ασθενής πρόκειται να ασκηθεί.
• Συνήθως η παρακεταμόλη (Depon ή Panadol) είναι το καλύτερο και πιο καλά ανεκτό αναλγητικό. Ωστόσο, πρέπει να χορηγείται με τη σωστή δόση, καθώς πολλοί ασθενείς παίρνουν μειωμένη δόση. Προτείνεται η χορήγηση 1 γραμμαρίου (συνήθως 2 χάπια) 3 ή 4 φορές την ημέρα.
• Τα συνδυαστικά αναλγητικά (π.χ. παρακεταμόλη και κωδεΐνη ή παρακεταμόλη και διυδροκωδεΐνη) περιέχουν παρακεταμόλη και κάποια μορφή της ουσίας κωδεΐνης, και ενδείκνυνται για πολύ έντονο πόνο. Επειδή είναι πιο ισχυρά αναλγητικά, ενδέχεται να προκαλέσουν παρενέργειες, όπως ζαλάδες και δυσκοιλιότητα.
• Σε περίπτωση που ο πόνος ή η δυσκαμψία στην άρθρωση οφείλονται σε φλεγμονή, προτείνονται μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), όπως η ιβουπροφένη ή η ναπροξένη.
• Τα ΜΣΑΦ ενδέχεται να προκαλέσουν παρενέργειες, αλλά ο γιατρός θα λάβει μέτρα ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος αυτός. Ίσως να προτείνει μικρότερη δόση και όσο το δυνατόν μικρότερο διάστημα αγωγής ή να υποδείξει την παράλληλη χορήγηση γαστροπροστατευτικού , που προστατεύει το στομάχι από πεπτικές διαταραχές.
• Τα ΜΣΑΦ αυξάνουν τον κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού, γι’ αυτό ο γιατρός πρέπει να τα προτείνει με προσοχή αν υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο (π.χ. καπνιστές, άτομα με προβλήματα στο κυκλοφορικό, διαβητικοί, υπερτασικοί και άτομα με υψηλή χοληστερίνη).
• Οι μη στεροειδείς αντιφλεγμονώδεις κρέμες και τζελ αποτελούν καλή εναλλακτική για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα χάπια ΜΣΑΦ. Βοηθούν αρκετά στην οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο ή στο χέρι, αλλά όχι σε βαθιές αρθρώσεις, όπως το ισχίο.
• Οι κρέμες και τα τζελ ΜΣΑΦ απλώνονται απευθείας στην επώδυνη άρθρωση 3 φορές την ημέρα και δεν χρειάζονται τρίψιμο. Απορροφώνται απευθείας από το δέρμα.
• Είναι πολύ καλά ανεκτά από τους ασθενείς, καθώς μόνο ελάχιστη ποσότητά τους απορροφάται από το αίμα.
• Ο ασθενής μπορεί να καταλάβει μέσα σε λίγες μέρες αν είναι αποτελεσματικά στην ανακούφιση του πόνου.
• Η κρέμα καψαϊκίνης φτιάχνεται από πιπεριά και είναι ένα αποτελεσματικό και καλά ανεκτό αναλγητικό. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην οστεοαρθρίτιδα στο χέρι ή στο γόνατο.
• Η κρέμα καψαϊκίνης χορηγείται μόνο με συνταγή γιατρού και πρέπει να χρησιμοποιείται 3 φορές την ημέρα.
• Οι περισσότεροι νιώθουν ένα αίσθημα καψίματος όταν την πρωτοχρησιμοποιούν, αλλά το αίσθημα εξασθενεί ύστερα από κάποιες μέρες.
• Ο πόνος αρχίζει να υποχωρεί μερικές μέρες μετά την πρώτη χρήση, ωστόσο οι ασθενείς πρέπει να τη δοκιμάσουν τουλάχιστον 2 εβδομάδες πριν αποφασίσουν αν είναι αποτελεσματική.
• Σε περίπτωση πολύ έντονου πόνου, και εφόσον άλλα φάρμακα δεν είναι αποτελεσματικά, ενδέχεται να χορηγηθούν πιο δυνατά αναλγητικά (π.χ. οπιοειδή/αντιφλεγμονώδη).
• Τέτοια αναλγητικά είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν παρενέργειες, όπως ναυτία, ζαλάδες και σύγχυση, γι’ αυτό οι ασθενείς πρέπει να επισκέπτονται συχνά το γιατρό και να αναφέρουν ό,τι προβλήματα προκύπτουν.
• Κάποια οπιοειδή χορηγούνται επιδερμικά με τη μορφή έμπλαστρου και προσφέρουν ανακούφιση από τον πόνο για αρκετές ημέρες.
• Τα ισχυρά αναλγητικά χορηγούνται μόνο με συνταγή γιατρού.
• Καθώς οι θεραπείες αυτές λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο, οι ασθενείς μπορούν να συνδυάσουν κάποιες από αυτές για μεγαλύτερη ανακούφιση από τον πόνο. Ωστόσο, θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό ή το φαρμακοποιό τους, για να μάθουν ποιοι συνδυασμοί είναι ασφαλείς.

Άλλες θεραπείες
Η θερμότητα ή το κρύο ορισμένες φορές προσφέρουν ανακούφιση από τον πόνο και τη δυσκαμψία στις αρθρώσεις.

• Οι λάμπες θερμότητας είναι αρκετά δημοφιλείς, αλλά οι θερμοφόρες ή τα θερμαινόμενα μαξιλαράκια (πωλούνται σε φαρμακεία) είναι εξίσου αποτελεσματικά.
• Ανακούφιση από τον πόνο προσφέρουν και οι παγοκύστες.
• Οι ζεστές ή οι κρύες κομπρέσες δεν πρέπει να έρχονται σε απευθείας επαφή με το δέρμα.

Ορισμένες φορές συνιστάται η χορήγηση ενέσεων κορτιζόνης ενδαρθρικά σε ιδιαίτερα επώδυνες αρθρώσεις.
Οι ενέσεις φέρουν αποτελέσματα σε μία με δύο μέρες και καταπραΰνουν τον πόνο για αρκετές εβδομάδες ή μήνες, ειδικά στο γόνατο ή στον αντίχειρα.

Η διαδερμική ηλεκτρική διέγερση νεύρων (TENS) χρησιμοποιείται για να ανακουφίσει τον πόνο. Το μηχάνημα TENS είναι μια μικρή ηλεκτρονική συσκευή, η οποία προκαλεί μια αίσθηση μυρμηκίασης που πιστεύεται ότι τροποποιεί τα μηνύματα πόνου που αποστέλλονται στον εγκέφαλο. Η διαδερμική ηλεκτρική διέγερση νεύρων (ΤΕΝS) χρησιμοποιείται από φυσικοθεραπευτή.

Η χειρουργική αντιμετώπιση (περιλαμβάνει την αντικατάσταση άρθρωσης). Συστήνεται σε περίπτωση πολύ έντονου πόνου όλη την ημέρα, ο οποίος δεν υποχωρεί με τη θεραπεία που προαναφέρθηκε, ή σε έντονα προβλήματα κινητικότητας.

• Η αντικατάσταση άρθρωσης προσφέρει σημαντική ανακούφιση από τον πόνο, όταν άλλες θεραπείες δεν είναι αποτελεσματικές.
• Σε περίπτωση κλειδώματος του γονάτου, πραγματοποιείται αρθροσκοπική έκπλυση, μια επέμβαση κατά την οποία ξεπλένεται η άρθρωση από ελεύθερα σώματα ή τμήματα μηνίσκου που έχουν σπάσει

https://www.hygeia.gr/%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%BF%CE%B1%CF%81%CE%B8%CF%81%CE%AF%CF%84%CE%B9%CE%B4%CE%B1/